نگاهی به تمثیل در «گل و نوروز» خواجوی کرمانی
نویسندگان
چکیده مقاله:
تمثیل در زبان و ادبیات فارسی از جایگاه ویژهای برخوردار است. به طوری که بسیاری از شاهکارهای ادب پارسی به زیور تمثیل آراسته است. گل و نوروز اثر فاخر و ارزشمند خواجوی کرمانی نیز از آن بی بهره نمانده، در واقع سرایندهی این منظومه با رویکرد تمثیلی این اثر را آفریده و تمثیل بر کل فضای داستان سایه گسترده است. گاهی در قالب حکایت و گاهی در قالب ضرب المثل. با بررسی و تحلیل نشان دادیم که نوروز: تمثیل سالک، گل: تمثیل معشوق، کشمیری: عارفی که از معشوق نشان دارد، پدر: مادیات و تعلقات، مهر سب حکیم: عقل، دو مرغ سبز: ندای غیبی، سفر: سیر و سلوک، اژدهای سیاه: نفس اماره و کشیش: پیر غیبی هستند. شاعر در پایان حکایات از ضرب المثل و چاشنی عرفان نیز استفاده کرده است.
منابع مشابه
بررسی پیشینه اساطیر بینالنهرینی و هندی در منظومه غنایی گل و نوروز خواجوی کرمانی
خواجوی کرمانی، از شعرای بزرگ قرن هشتم هجری، منظومة گل و نوروز را، که به گفتۀ خود به لفظ هندی بوده است و داستانپردازان بابل آن را ترتیب دادهاند، به درخواست معشوقی میسراید و به حامی خود تقدیم میکند. با وجود اینکه این منظومه شباهتهای بسیاری به خسرو و شیرین نظامی دارد، به دلیل وجود چند داستان فرعی عاشقانه، آرایههای ادبی بسیار و مضامین حماسی، رزمی و عرفانی به اثری منحصربهفرد...
متن کاملریخت شناسی مثنوی داستانی «گل و نوروز» خواجوی کرمانی بر اساس نظریه ی پراپ
ریخت شناسی، یکی از مباحث اساسی نقد ساختاری است که در عرصهی ادبیات داستانی کاربرد فراوانی دارد. در این نوع از نقد ،منتقد ادبی با بررسی ساختار درونی موجود در داستان ، به کشف کنشها و خویشکاریهای موجود در آن میپردازد . این مبحث نخستین بار توسط پراپ به عرصه ی ادبیات داستانی راه یافت.وی در این جستار که اساس کارش را بر پایه ی اعمال شخصیتهای موجود در داستان قصههای پریان قرار داد ،با بررسی کنش ها و ...
متن کاملفرهنگ تشبیهات در مثنوی گل و نوروز خواجوی کرمانی
با توجه به این که خواجوی کرمانی به عنوان شاعر و سخن سرایی توانا و برخوردار از قدرت بیان، در آثار خود از نکات بلاغی به ویژه تشبیه و استعاره، با بسامد بالایی استفاده کرده است از این رو پژوهش حاضر بر آن است تا با تعمق در مثنوی گل ونوروز (منظومه ایست درعشق شاهزاده نوروز پسر پیروز پادشاه ایران با گل دخترقیصر پادشاه روم) به بررسی تشبیه، انواع و بسامد آن بپردازد. نتایجی که از فیش برداری ابیات و نمودار...
15 صفحه اولریختشناسی منظومۀ گل و نوروز خواجوی کرمانی، براساس نظریۀ ولادیمیر پراپ
ریختشناسی قصههای عامیانه در سال 1928م. با فرمالیست روسی «ولادیمیر پراپ» آغاز شد. اساس کار وی بر پایۀ اعمال شخصیتهای قصه نهاده شده است و در سالهای اخیر، یکی از شیوههای رایج در تحلیل ساختاری قصهها بوده است. در این مقاله، منظومۀ گل و نوروز بررسی شده که از جمله قصههای پرماجرا و مهیج زبان فارسی است و موضوع آن تلاش و جستوجوی نوروز برای به دست آوردن معشوقش گل است. برای این منظور، ابتد...
متن کاملتمثیل طوطی هندوستان از ابوالفتوح رازی تا خواجوی کرمانی
ادبیات تمثیلی، هنری است از مقولهی زبان مجازی (بیان) در خدمت اصلاح رفتارهای فردی؛ لذا از آغاز، مورد توجه اهل ادب و هنر بوده است. در ادبیات فارسی ـ چه در نثر و چه در نظم ـ به آثاری برجسته بر میخوریم که تمثیل را ابزاری برای روشنگری و مستندسازی برخی مطالب که فهم آنها به توضیح نیاز داشته، قرار دادهاند. یکی از این تمثیلها، داستان طوطی هندوستان است. این تمثیل که در سدهی ششم هجری، میان اهل فضل شن...
متن کاملتمثیل طوطی هندوستان از ابوالفتوح رازی تا خواجوی کرمانی
ادبیات تمثیلی، هنری است از مقوله ی زبان مجازی (بیان) در خدمت اصلاح رفتارهای فردی؛ لذا از آغاز، مورد توجه اهل ادب و هنر بوده است. در ادبیات فارسی ـ چه در نثر و چه در نظم ـ به آثاری برجسته بر می خوریم که تمثیل را ابزاری برای روشنگری و مستندسازی برخی مطالب که فهم آن ها به توضیح نیاز داشته، قرار داده اند. یکی از این تمثیل ها، داستان طوطی هندوستان است. این تمثیل که در سده ی ششم هجری، میان اهل فضل شن...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 8 شماره 30
صفحات 79- 100
تاریخ انتشار 2016-12-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023